اولین ظلم آشکار زندگی پسرک

نگاه عارفانه که به این داستان بیندازیم، نتیجه های الهی خیلی خوب و والایی بدنبال می آورد، اینکه مادر، در دید یک انسان چند ماهه، یعنی کسی که همه چیزش درست است، کسی که به تجربه بهش ثابت کرده که همیشه دوستش دارد، کسی که مهر بی حد، لطف بی توقع، توجه همیشگی و دوام طولانی دارد، بچه ای که فقط چند ماه دارد، حالا بگیر بیست ماه، درک و منطقی ندارد، همه زندگی اش بر پایه مهر و ارضای نیاز های روحی و جسمی اش استوار است، یکهو این مادر، که برای کودک مثل یک بت است، تبدیل به ظالمی بی محبت می شود، به یکباره چیزی که تا روز واقعه حق مسلم و نیاز طبیعی و وابستگی ذاتی اش بود را ازش می گیرد، بله، از شیر گرفتن را می گویم،

از ماهها پیش با تصور این داستان گریه ام می گرفت، اشک ها ریختم و حالت های متوقعه پسرم را به تصویر کشیدم، می ترسیدم، از روز واقعه، از اینکه با گریه و التماس حقش را بخواهد و بالاجبار بهش بگویم "نه"، تمام شد، دیگر نیست، دیگر " نباید"، و روز واقعه رسید، از شنبه ای که گذشت پروژه شروع شد، و امروز روز هفتم بود که گذشت و می گذرد.

از قبل ها باهاش صحبت کرده بودیم، اینکه ممکن است برایش اتفاقی بیفتد و دیگر نتواند داشته باشدش، اواخر هر بار قبل شیر خوردن در ترس و تردید قرار می گرفت، که نکند، اَه شده باشد، و  وقتی می دید نشده لبخندی از رضایت روی صورتش نقش می بست، تا روز شنبه که معنای اَه شدن را به چشم سر دید، بچه ام تنها دو یا سه بار رسماً تقاضای شیر کرد و هر بار سرش را گرم گردیم، ولی بار آخر بشدت و داغدار گریست، و من هم در دل و آشکار گریستم، همه اش با خود می گفتم کاش سیستم طوری می بود که خودش بدون خارج کردن از اختیار طفل تهی می شد از موجودی، و بچه بعد از چند بار تلاش و بی نتیجه ماندن مایوس میشد!

شب ها که طبق عادت یا نیاز برای شیر بیدار میشد بنوبت بغلش می کردیم و راه می بردیم تا باز خوابش ببرد و صبح ها همزمان با بیداری اش هر آنچه در توانمان بود از بازی و شعر و قصه، برایش اجرا می کردیم، الان دیگر به پذیرش رسیده و دیگر سراغش را نمی گیرد، اما هراز چند گاهی میان بازی ها یا هر کار دیگر، یکهو بسویم پر می گشاید و در آغوش می کشدم، نمی دانم مامی را از کجایش در آورده، که دلم را می برد به معصومیتش.

نگاه عارفانه به قضیه اینجای کار است که، بعنوان یک خدای کوچک در نظر طفلت می شکنی، لااقل قوه قهریه ات برایش کاملا معنا می شود، ظلم آشکار برایش رنگ می گیرد، اما توی خدا، می دانی دلیلش چیست، فلسفه اش چیست، ولی مجبوری ازش سلب کنی، مجبوری و او را در یک ورطه سخت و دردناک قرار می دهی، این برای خداباروها نتیجه خوبی دارد، اینکه شاید اگر ما هم در زندگی به امتحان و سختی می افتیم، گاهی که رسماً حقی از خود زایل می بینیم، بی دلیل می سوزیم، و اسمش شاید تقدیر یا امتحان یا بدشانسی است، حکمتش را نمی دانیم، و اویی که برایمان رقم زده از دلیلش آگاه است و حتی شاید از درد ما دردمند است اما چاره ای ندارد جز در ورطه قرار دادن ما، شاید قوی تر می شویم، شاید تمام ماجرا را نمی دانیم، و شاید برایمان خوب است و در آینده فهمیدیم.

مثلاً می نویسم چون خواننده دارم!

از آخرین نوشته ام دو ماهی می گذرد، در این دو ماه هم طبق روال بقیه ماهها، زندگی جریان داشته است، گاهی با خود فکر می کنم چرا در این جریان زندگی من همیشه اینقدر سختگیر و کمال گرا هستم، چرا وقتی چیزی خارج از کنترل من و تحت اختیار دیگری بود و آنطور نشد که بنظر من صحیح و متین است، اینقدر بهم می ریزم، اما حقیقت این است که من تمام عمر اینگونه بوده ام و تغییر پس از عمری عادت، محال است.

در زندگی شخصی ام هیچگاه به کسی زخم نزده ام، هیچوقت نگذاشته ام کسی دردی از من در دل داشته باشد، از ابتدای زندگی، از همان کودکی بیاد دارم که دلم راضی نمی شد با اشتباه من کسی سرافکنده خلق شود، و این سیستم من باعث شد گاهی به چموش بودن و فرزند گوسفندی مادرم بودن تعبیر شوم، غیر از من کمتر کس دیگری در این حد تابع و مراقب و ناظم نبوده است، هر کس اشتباهات بزرگ و کوچکی داشته و دارد، این وسط خودشان بیش از همه درد کشیده و زخم خورده اند اما باقی اعضای خانواده و گاه خاندان نیز از تیزی ترکش ها در امان نبوده اند.

من همیشه واضح نوشته ام، احساس هایم را و وقایع را، اما گاهی هم بالاجبار در لفافه گفته ام از دردهای مگو، و این دردی که اینروزها و ماه ها با خود حمل می کنم هم در زمره همان است، شاید هم درد نباشد، بقول مادرم من همیشه مرده را قبل از کفن می پوسانم، شاید هم از تنهایی ست، از غربت، از اینکه در و دیوار این خانه بجز صدای من و پسرک و پدرش صدای دیگری به خود نمی بیند، ندیده است، و نخواهد دید. براستی آدمی فراموشکار و ‌ اهل عادت است، با اینکه روزی نیست که روزهای سخت تر را بیاد نیاورم  و به خود نهیب نزنم، اما باز زودرنج و غم انگیزم.

پسرک به نسبت سنش خیلی سخنور است، کلمات زیادی را ادا می کند، تمام چیزها را که می گویم می فهمد حتی اگر به زبان نیاورد، کلمات آب، بابا، مامان،  نان، چاقو، جیز، دود( منظورش اسپند است)، آتش، ماه، ابر، شب، سیا( ستاره)، کیا( هواپیما)، دایی، بی بی، عمه، عمو، ممه( غذا)، نام( ممه!!!)، آمنه( آبمیوه)، چیپس، حم( حمام)، بغ( بغل)، بُز، جاجا( بیرون) و خیلی کلمات دیگر را با درک معنایشان بکار می برد، و تقریبا" هر کلمه دیگری که به نظر ما در ابتدا نامفهوم است، وقتی دقت می کنیم می فهمیم چه چیزی می خواسته بگوید. 

من هنوز گواهینامه نگرفته ام، هر چند دو مرحله نخست را مدتها پیش امتحان داده و قبول شده ام اما امتحان اصلی هنوز جزء برنامه های آینده است، راستش اول که آمدم همسر بیکار بود ولی زمان زایمان، در واقع اولین کار درست و حرفه ای همسر با تولد پسرک نصیبمان شد، بنابراین نیازی به رانندگی نبود، بعد از زایمان و البته در خلال بارداری کلاس های رانندگی را شروع کرده بودم اما باز کنار گذاشتم، از بعد از برگشت از ایران تابحال جسته گریخته رفته ام، مانده چند جلسه دیگر بگیرم و بیشتر تمرین کنم تا برای امتحان آماده بشوم، از نظر کاری به یک موسسه مربوط به پناهجویان تقاضای کار رضامندانه داده ام و آنها چندین پیشنهاد داشتند، ولی لازمه شروعش، کنار آمدن پسرک با یک مهد کودک یا خانه ای است که برای ساعاتی بدون من بماند، و این برای او که تابحال غیر از زمانی که ایران بودیم و می گذاشتم پیش مادرم و بقیه، هرگز تکرار نشده، خیلی سخت است، درواقع اصلاً چنین انتظاری از من ندارد و خودش پروسه طولانی مدتی خواهد بود.

راستی از این دوشنبه همسر کار جدیدی در موسسه بزرگتری را شروع کرد و ما مدت کمتری می بینیمش، کار قبلی پارت تایم و سه روز در هفته بود، حالا تمام وقت و فول تایم است.

فعلاً همین!

اراجیف

فکر می کنم از آخرین نوشته ام در اینجا بیش از دو ماه می گذرد، و اینجا را تار عنکبوت فرا گرفته است، راستش خیلی وقت ها تلاش می کنم بیایم و چیزی بنویسم اما دلایل بسیاری مانعم می شود، دلیلی مهم تر از اینکه چیزی در چنته ندارم برای عرضه جز ناله و شکایت؟

همسر می گوید چه عایدت می شود از مرور دفاتر خاطرات سالهای دور که بار کرده با خود آورده ای از ایران، با خودم می گردم دنبال فوایدش، می گویم در آن لحظات که می نوشتم طور دیگری به قضیه نگاه می کرده ام حالا طور دیگر، و گاهی التیام بخش است خواندن آنچه در آن لحظه سخت بوده وقتی حالا می بینم هضم شده اند، ولی در واقع اینطور نیست، همه آنچه این روزها ورق می زنم هنوز زخمند......

یک زمانی، آنوقت ها که کابل بودیم زندگی در اینجا که الآن هستیم نهایت خواسته مان بود، نمی دانستیم جان سالم بدر خواهیم برد یا نه، این روزها یادم رفته، بجایش هزار مصیبت دیگر زندگی ام سر باز کرده اند.

منی که بار اول با یک ذهن خسته اما روح مشتاق، با دستانی مهربان و آغوشی ناتمام به این دیار آمده بودم، اینبار دارم احساس های گوناگون سخت را تجربه می کنم، و گاهی به پوچی می رسم از اینهمه صبوری......

راستش زندگی من، منظورم خانواده من است، هیچوقت روی آرامش بر خود ندید، به رویش هم نیاوردیم، حالا که بیشتر به خود واقفم، وقتی شکسته نفسی و بی اعتماد به نفسیِ آشکارم را می بینم و اینها چیزهایی نیستند که یکباره در من بوجود آمده باشند، اینها منند، و من با گذشته ام، سیاهی هایش و تباهی هایش اینی شده ام که اینک هستم، وقتی اینها را می بینم، بیشتر پی می برم که عجب زندگی گوهی داشته ایم، و هنوز هم داریم و به روی زندگی هم نمی آوریم، بعضی چیزها را هرگز شاید ننویسم، که ننوشتنی اند، و نگفتنی اند در جمع، اما خودم که می دانم، 

و این تنهایی، بستر خوبی ست برای سر باز کردن زخم ها...‌

سال های نخستی که خواهر رفته بود بعد از یکسال اولش، همه اش در همین حالت ها گذشت، و وقتی از پشت تلفن بخاطر سالهای سخت گذشته حرف می زد بهش می خندیدم که خوش بحالت چقدر افسردگی ات شیک است، ما هنوز در بطن ماجراییم، زنگ زده ای که از مرگ مادربزرگ بعلت فقر گریه کنی؟ این که بهترین درد ما در گذشته بود، براستی فقر کمترینش بود، و البته عمیق ترینش، چقدر در نوشته هایم ازش نالیده باشم خوبست؟ یک زمانی رویم‌نمی شد، عزت نفسم اجازه نمی داد حتی برای خودم بنویسم، که از فقر بیزارم، و با تمام وجود درد می کشم، اما از یک جاهایی ببعد رودربایستی با خودم را کنار گذاشتم انگار و با تمام وجود تف کرده ام بهش.......‌

خسته ام، خیلی، تا هنوز بی برنامه و افسرده، از برگشتنم از ایران خیلی می گذرد ولی حالم خوب نشده، در واقع وقتی خوب فکر می کنم می بینم هرگز هم خوش نگذشت، و سنگین بازگشتم.

پ ن؛ من اگر پرسیده شوم، اگر می توانستی به گذشته برگردی به کدام دوره ات باز می گشتی، خواهم گفت، به نیستیِ مطلق....

بعد از سفر نوشت

یک. یکروز مانده که بشود یکماه از برگشتنم، و تازه کمی به خود بازگشته ام، سفرم با تمام سختی هایش خوب بود، بعد از اینکه همسر آمد به سفرهای در سفر رفتیم، سمنان، گرمسار، تهران، بومهن و قم مسیر راهمان بود، البته یکبار هم از بین راه به مشهد بازگشتیم، بله برون برادر خان را انجام داده و باز براه افتادیم، و برای منی که خستگی معنا نداشت، خستگی ها معنا یافتند، هر جا منزل می کردیم چند ساعتی لازم بود که پسرک خو بگیرد و تا دل می داد باید کوچ می کردیم، دوست ایرانی ام می گوید شما چه خلقتی دارید که اینهمه جا برای دیگران دارید و سهم خودتان چی؟؟؟ اما برای ما وظیفه وظیفه است گرچه سخت باشد و وقتی عنوان دختر و عروس را به دوش می کشی باید زحمت هم بکشی و زحمت ما همین است که هر چند سال یکبار سفر کنیم و گوش شنوای چند سال درددل و ناله و شاید خاطرات خوب و بد باشیم.

پدر همسر چند ماه پیش سکته نموده اند و اینک توان راه رفتن و اجابت مزاج به تنهایی را ندارند، و در مدتی که آنجا بودیم همسر زحمتش را می کشید و کلا فضای غریبی بود، با خود می گفتم زمانی که ما کودک بودیم پدربزرگ ها و مادر بزرگ های پیر و زمین گیر سکته می کردند و می مردند و حالا چقدر بزرگ شده ایم که این اتفاق برای پدر و مادرهایمان می افتد؟ 

دو. این نوشته سعی داشت تمام سفر را پوشش دهد اما حالا می بینم رمقی نیست و شور و شعفی هم، دامادی برادر بزرگترین دستاوردش بود که حکایتی طولانی دارد و از حوصله ام خارج است، و براستی در این داستان فهمیدم من برای او خواهر نیستم، چون مثل مادر عمل می کنم و کرده ام و مثل یک مادر اینروزها استرس دارم که مبادا اشتباهی در رفتار و خللی در استوار کردن خشت های ابتدایی زندگی اش مرتکب شود و این است که بجای نشاط، اضطراب دارم، چون من بیشترین نقش را در این سامان گرفتنش داشته ام.

سه. خانه را که درست سه روز قبل از سفر صاحب شدیم فرش کردیم، با فرش هایی که از ایران آوردم و پروسه باربری اش خیلی اذیت داشت و تصمیم گرفتم هرگز دیگر این کار را نکنم ولو  اگر با این کار قرار باشد زیباترین فرش در استرالیا مربوط به خانه من باشد!

از روزی که آمدم خیلی آهسته آهسته خانه را مرتب کردیم، فرش ها، پرده و چوب پرده که حکایتی دارد، و خرید میز تلویزیون و میز ساده و سایر مایحتاج، و اینک خانه ام به بهترین وجهی که میسر بود چیده شده است.

در تمام مراحل کارم که همزمان بود با تنظیم خوابم و بیقراری های پسرک بابت تنهایی و تنظیم با فضای جدید، بغضی عجیب در تمام وجودم جاری بود، بغضی بزرگ بابت اینهمه دوری و مسافت و اینهمه تنهایی، و فکر کردن به اینکه جایی وجود دارد که با یک تلفن یا پیام چندین نفر با اشتیاق برای انجام این کارها که ذوق دارد حاضرند و اینجا دستت از همه شان کوتاه است و خدا دوست پا به ماهم را خیر بدهد که با وجود حال بدش تمام مدت با همسرش کمکم کرد.

اینبار بمحض ورود به این سرزمین غربت را درک کردم، و همه اش بخاطر پسرک بود، با وجود او غربت به تمام معنا بعد از این سفر سه ماه و نیمه ام در جانم نشسته است.

واااااای چقد مستم من!

یکماه اول أقامت در ایران بشدت کند و بی تحرک گذشت، از روزهای آخر اما روند سرعتی به خود گرفت و تا هنوز ادامه دارد، خواهر بزرگ از قم آمد، بچه هایش با فاصله دو هفته آمدند، قرار است آنها هم کمتر از یکهفته با ما باشند و بعد با مادرشان برگردند، همه عاشق و شیدای پسر جان، شب اولی که رسیدند پسر قصد خواب نداشت و چه باشکوه است که او هم دلش به دلبند های مادرش بند است!

دو هفته اولی که آمده بودم مادر حال و روز درستی نداشت، استرس سفر من بی حالش کرده بود، من هم به تبع حالم گرفت و دلم سوخت، بعد از دو هفته و بیش که پسر را مسلمان نمودیم( در فرهنگ شما هم ختنه نمودن را بخشی از مسلمان شدن می دانند؟؟؟؟؟) و البته بعد از چند ساعت اول و خصوصاً شب نخست که به سختی گذشت، وقتی پسر اولین لبخند بعد از عملش را زد و خیالم راحت شد که از دستم ناراحت نیست، نفس راحتی کشیدم و بوضوح برداشته شدن بار خستگی و ترس و استرس را از روی روحم دیدم، درست از همان زمان ببعد دارم حالش را می برم.

فکر می کنم مادر هم چنین وضعیتی داشت، چون روز بروز حال بهتری داشت و دارد، روز بروز بیشتر به خودش شبیه شد، غذاهایش همان مزه را پیدا کرد و نشاط صدایش برگشت، راستش هیچ چیز  برای من بدتر از بی صدایی و غمگینی و استرس مادر نیست....

حالا من بخشی از خریدهایم را نموده ام، پسر مسلمان شد و الان حالش خوب خوب است، تازه دو دندان هم اضافه کرده و اگر هول نشود پنج شش قدم هم راه می رود، ولیمه تولدش هم همین جمعه است، جمعه بعدش هم که پدر جانش می آید، و من بابت این موضوع خوشحالی خاصی دارم و فقط منتظر آن لحظه ام که بیاید و من بقیه سفرم را بدون ترس از کمردرد های احتمالی از بغل کردن رایان خان بگذرانم و بتوانم فقط به فکر تیپ و تال خودم باشم، خدایی مسئولیت بچه به تنهایی در سفرهای طولانی خیلی سنگین است!

وقتی همسر خان آمد به سفرهای بین شهری ایران خواهیم پرداخت، باید به شهر پدر همسرخان برویم و من دل توی دلم نیست که بروم تهران بین دوستانم و در شبی که بمناسبت آمدن من دورهمی گرفته اند دمی خوش باشم!

این وسط همه ما سه خواهر و مادر و برادر سعی تمام داریم که برادر ته تغاری سختگیر و سخت پسند را راغب به امر مقدس ازدواج بنماییم، و در راستای این امر برو بیاها و جلسات شبانگاهی و توپ و تشرها و گاهی سور و سات ها برقرار است، باشد که رستگار شویم. دعا بنمایید.